‘Sjakie is een aanwinst voor haar baas én een welkome gast bij cliënten’

Armand van Leersum gaat iedere werkdag op pad met Sjakie, zijn adoptiehond. Sjakie is het levende bewijs dat je ook na een lastige start kansen kunt pakken. Samen met Sjakie brengt Armand zijn cliënten in beweging, letterlijk en figuurlijk. Met dit initiatief won hij de Herstelprijs, een jaarlijks terugkerende waardering voor en door GGNet-collega’s.

“De cliënten kijken vaker op het rooster dan voorheen: Wanneer werkt Armand weer? Maar ik weet: ze zien mij echt niet liever dan de andere woonbegeleiders. Het gaat de cliënten om Sjakie, mijn hond. De naam doet anders vermoeden, maar Sjakie is een meisje en niet Nederlands. Ik adopteerde haar in maart 2023, ze was toen ongeveer twee jaar oud en bracht haar eerste levensjaren door in Roemenië, eerst op straat en daarna in een shelter.

Geduld, aandacht, liefde en positieve bekrachtiging

Sjakies verhaal begon eigenlijk al ver voor ze geboren werd: zo’n 30 jaar geleden, toen ik werkte op Harreveld, een tehuis voor moeilijk opvoedbare jongens. Die gastjes hadden, meestal buiten hun schuld om, te kampen met een verstoorde ontwikkeling. Waardoor ze op een plek terechtkwamen, waar ze niet wilden zijn, in een instelling. Ze kregen daar echter wél de vrijheid en ruimte om wat te leren: een slechte start, betekent niet per se mislukking. Liefst had ik een paar van die jongens in huis genomen, maar het leven liep anders. De cliënten die ik in Doetinchem begeleid, hebben vergelijkbare uitdagingen als dat van die jongens lang geleden. Ze hebben allemaal psychiatrische problemen, vaak in combinatie met een verslaving of een lichte verstandelijke beperking. Ook zij wonen liever thuis of helemaal zelfstandig, net als de jongens van Harreveld. Hoe mooi zou het zijn als een hond daarbij zou kunnen helpen? Een hond die ook een lastige start had, maar met geduld, aandacht, liefde en positieve bekrachtiging geworden is, wie ze is: een aanwinst voor haar baas én een welkome gast bij cliënten.”

‘Ook een mensenleven wordt niet bepaald door iemands rugzak’

Personificatie van vertrouwen en hoop

“Sjakie was zeker niet meteen klaar om ‘aan het werk’ te gaan – daar is echt wel wat tijd overheen gegaan. Maar inmiddels gaat ze vol vertrouwen mee en kruipt dan graag naast de cliënten op de bank. Dat is echter niet haar grootste kracht. Het gaat er vooral om dat ze de angel uit situaties haalt. Cliënten lopen makkelijker het kantoor binnen, gaan daar met minder spanning met mij in gesprek. Nog liever neem ik de cliënten mee om Sjakie uit te laten. Omdat je je sowieso vaak makkelijker praat als je naast elkaar loopt, zonder onderbrekingen van de telefoon of mensen die even binnenlopen. Maar als er een hond om je heen dartelt, geldt dat nog meer. Want Sjakie is zichtbaar blij met haar nieuwe leven; daar kunnen cliënten vertrouwen en hoop uit putten: wat je meedraagt in je rugzak hoeft niet de rest van je leven te bepalen. Bovendien: als je zonder hond loopt, is er meer druk om een ‘echt gesprek’ te hebben. Mét hond kun je ook gewoon kijken naar wat dat beestje doet en zomaar wat babbelen, en wie weet - letterlijk stapje voor stapje - misschien toch wat meer de diepte ingaan. Lukt dat laatste niet? Geen probleem, dan heb je toch even lekker je neus buiten de deur gehad en je benen eens goed gestrekt.

In wandeltempo naar de horizon

De cliënten weten dat ik bewust heb gekozen voor een adoptiehond. Sommigen begrijpen de parallel tussen Sjakies ontwikkeling en hun eigen kansen, anderen zien die link niet precies. Uiteindelijk maakt dat niet zoveel uit, als ze maar baat hebben bij haar aanwezigheid. Wat Sjakie precies toevoegt, kan ik nog niet zeggen. Daarvoor is ze gewoonweg nog te kort een extra ‘woonbegeleider’. We moeten ons bovendien realiseren: hoe hard Sjakie ook kan lopen, de GGZ gaat in wandeltempo. Er is nu eenmaal tijd nodig om definitief te bepalen hoe en wat een hond toevoegt voor cliënten. Maar dát Sjakie hen wat brengt, daar ben ik van overtuigd. Ik neem haar op mijn ambulante dag bijvoorbeeld ook mee naar de GGZ Ouderen, ietsje verderop. Eén van de patiënten daar maakt nooit contact, maar wél met Sjakie: als ze haar ziet, regelt ze meteen een bakje water. Bij andere ouderen zie ik een glimlach op het gezicht verschijnen of gaan de ogen twinkelen. Sjakie brengt beweging, ook in het heel klein, bij jong en oud. En iedere beweging, biedt een kans voor verder herstel. Hoe mooi zou het zijn als mijn initiatief navolging krijgt en wanneer er ooit op mijn GGNet-visistekaartje komt te staan: wandelcoach met hond?”

Vacatures woonbegeleider

Wil je aan de slag als woonbegeleider binnen GGNet? We maken graag kennis met je. We werken op verschillende locaties in Noord- en Oost-Gelderland. Kijk eens tussen onze vacatures of neem contact op met onze recruiters om te kijken wat de mogelijkheden zijn: werkenbij@ggnet.nl.