‘Ik help hen het leven weer een beetje op de rit te krijgen’

Marjan Kruik (57) werkt al vele jaren bij GGNet De Boog. Als verpleegkundige beweegt ze mee met het programma van de patiënten: praten, eten, wandelen, een spelletje spelen. ‘Ik ben altijd in de buurt.’ In tegenstelling tot het beeld dat veel mensen hebben van de forensische psychiatrie, verlopen haar dagen rustig. Dat wil zeggen: ‘De sfeer is doorgaans kalm, maar ik heb juist van alles te doen. Ik heb een mooi, veelzijdig vak.’

“Als tiener las ik boeken als ‘Christiane F.’ en ‘De moeder van David S.’, over jongeren die drugsverslaafd raken. Ik denk dat mijn interesse in het vakgebied in die tijd ontstaan is. Maar na mijn hbo-opleiding Verpleegkunde vond ik mezelf nog te jong om met mensen met een verslaving te werken. Wel ben ik toen al bij GGNet begonnen, in de chronische psychiatrie. Later ben ik overgestapt naar een opnamegroep en vervolgens naar een zib-fpa (zeer intensieve behandeling-forensische psychiatrische afdeling). Bij De Boog werk ik sinds de opening in 2005.”

Meeleven
“Ik denk dat veel mensen een verkeerd beeld hebben van de forensische psychiatrie. Ja, als er iets gebeurt, kan het er heftig aan toe gaan. Maar dat gebeurt niet vaak. Mijn dagen vullen zich meestal met heel gewone dingen. Ik leef mee met wat onze patiënten doen op een dag. Ik begeleid een groepsgesprek, schuif aan bij de lunch, we lopen even naar de winkel, maken een wandeling, spelen een spelletje, kijken tv. En als iemand een moeilijk telefoongesprek heeft gehad met familie of te horen krijgt dat het aangevraagde verlof met een dag wordt verkort, dan ben ik er voor ze.”

Gezonde leefstijl
“In mijn functie voer ik veel gesprekken over aangevraagde verloven en mogelijke risicosituaties; de administratie van risicotaxaties hoort daarbij. Verder observeer ik – hoe gedraagt iemand zich, hoe ontwikkelt het gedrag zich? – en praat ik met patiënten over hun gedachten en plannen, behoeften en wensen. Daarover rapporteer ik aan de behandelaren, zodat zij hun behandeling nog specifieker op de persoon kunnen afstemmen.
Ik probeer patiënten ook te prikkelen tot bepaald gedrag – meer bewegen en gezonder eten bijvoorbeeld. Leefstijl is een van mijn persoonlijke interesses. Toen ik dat eens met mijn manager besprak, werd ik gevraagd een leefstijlcursus aan patiënten te gaan geven. Dat doe ik alweer sinds 2010; heel erg leuk om erbij te doen. En belangrijk! In de forensische psychiatrie gaat het veel over het delict en wat iemand kan doen om niet meer in delicten te vervallen. Een gezonde leefstijl hoort daarbij. Als mensen beter in hun vel zitten en geen drugs gebruiken, is het makkelijker om bij delictgedrag weg te blijven.”

Goede contacten
“Onze groep telt tien patiënten. Wij bereiden hen voor op hun terugkeer in de samenleving. Een klein deel van hen heeft (betaald) werk. Met hun werkgevers bespreek ik op gezette tijden hoe het gaat en als er iets speelt, weten ze mij te vinden; we houden de lijntjes kort.
Ook met familieleden heb ik contact, maar alleen als de patiënt daar toestemming voor geeft. Je kunt je voorstellen dat het niet altijd rozengeur en maneschijn is tussen hen. Door het delict dat ze hebben gepleegd, veelal onder invloed van alcohol of drugs, hebben zij veel relaties zwaar beschadigd. Daarover praat ik met ze. En als het kan, probeer ik ze een zetje te geven om de relatie te herstellen. ‘Misschien kun je je ouders een kaartje sturen?’ Goede sociale contacten zijn heel belangrijk voor hen als ze straks De Boog verlaten.”

Ervaring en intuïtie
“De omgang met de meeste patiënten verloopt prettig. Maar het komt weleens voor dat iemand zich vervelend gedraagt. Daar spreken mijn collega’s en ik hen altijd op aan: ‘Zo gaan we niet met elkaar om.’ En als er een keer dreiging in de lucht hangt, kan ik altijd een ondersteuner inschakelen. Bijvoorbeeld als ik een patiënt slecht nieuws moet melden – vaak gaat dat over een beperking van vrijheden – en ik vermoed dat die boodschap agressie kan oproepen. Ik vertrouw daarbij op mijn ervaring en intuïtie. Die back-up voelt goed, we zijn er voor elkaar. Maar gelukkig is bijspringen haast nooit nodig.”

Gezien en gehoord
“Het doet me goed om patiënten te helpen hun leven weer een beetje op de rit te krijgen: weer aan het werk, weer contact met de kinderen, gezonder gedrag, wat rust in het hoofd. Soms zeggen ze me: ‘Ik vind het zo fijn dat je naar me luistert.’ Daar ben ik toch voor, denk ik dan. Maar ik weet ook dat het voor hen niet vanzelfsprekend is dat ze gezien en gehoord worden, als mens.”

Werken bij FPA de Boog

Wil jij aan de slag in een gedreven en multidisciplinair team binnen FPA de Boog? Wij zijn regelmatig op zoek naar nieuwe collega's. We maken graag kennis met je. Kijk eens tussen onze vacatures of neem contact op met onze recruiters om te kijken wat de mogelijkheden zijn: werkenbij@ggnet.nl.